Dr Rhian Croke, Arweinydd Ymgyfreitha Strategol ac Eiriol Polisi ym maes Hawliau Plant, Canolfan Gyfreithiol y Plant Cymru ac Aelod o Grŵp Monitro CCUHP Cymru Pan fydd Gwladwriaeth, fel y DU, yn llofnodi ac yna’n cadarnhau Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar...
Dr Rhian Croke, Arweinydd Ymgyfreithia Strategol Hawliau Plant ac Eiriolaeth Polisi, Canolfan Gyfreithiol y Plant Cymru Y Mater dan Sylw Mae’n ofyniad statudol bod ‘ymwelwyr annibynnol’ yn cael eu dyrannu i blant ‘sy’n derbyn gofal’ lle’r ymddengys i’r awdurdod...
Rydym yn croesawu adroddiad Comisiynydd Plant Lloegr ac rydym yn bryderus iawn ynghylch ei ganfyddiadau. Credwn fod yn rhaid rhoi’r gorau i’r arfer o noeth-chwilio plant ar unwaith. Mae’r adroddiad yn cadarnhau bod plant ledled Cymru a Lloegr wedi cael eu harchwilio...
Cymru a Lloegr: Noeth-chwilio plant Gofynnodd ymchwiliad diweddar gan BBC File on 4 i bob un o’r 44 heddlu yng Nghymru a Lloegr am wybodaeth am noeth-chwilio plant.[i] Ymatebodd 31 o heddluoedd i gais y BBC, gan ddatgelu eu bod wedi noeth-chwilio 13,000 o blant yn...
Night Owls gan Jenn Bennett Awdures nofelau i bobl yn eu harddegau ac oedolion o America yw Jenn Bennet. Mae un o’i llyfrau gwobredig, Night Owls, yn dilyn anturiaethau dau artist yn eu harddegau, Bex a Jack. Mae Bex yn fyfyriwr sy’n dyheu am fod yn ddylunydd...
Mae’n siŵr bod mwy o bobl na fi yn caru unrhyw beth y mae Jacqueline Wilson yn ei sgwennu, ac mae gan Hetty Feather wastad le yn fy nghalon. Fel un o lyfrau enwocaf Jacqueline Wilson, mae Hetty Feather yn dilyn bywyd merch sydd wedi’u gadael gan ei mam mewn ysbyty...
Mae No More Knives, gan Christina Gabbitas yn llyfr newydd sy’n edrych ar bump o ffrindiau a sut maent yn cael eu denu at linellau cyffuriau a throseddau cyllyll. Mae’r stori’n ymdrin â realiti anodd hynt pobl ifanc sy’n ymwneud â llinellau cyffuriau, gan gynnwys yr...
Mae gan Arsyllfa a Chanolfan Gyfreithiol y Plant Cymru gysylltiadau ag ymchwilwyr ac ymgyrchwyr hawliau plant mewn nifer o wledydd ar draws y byd, gan gynnwys UDA. Yr haf hwn, cafodd ein gwaith ei gynrychioli mewn cynhadledd ryngwladol fawr a gynhaliwyd ar-lein ac ar...
Mae byw mewn tlodi yn tanseilio hawliau plant sydd wedi’u gwarantu gan Gonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau’r Plentyn (CCUHP). Er enghraifft, mae’n cael effaith negyddol ar hawl plant i fyw a goroesi, ac i ddatblygu i’w potensial gorau (Erthygl 6 CCUHP), i safon...
Cefais fy nenu at waith cyfiawnder cymdeithasol fel dewis gyrfa oherwydd fy nghefndir fel plentyn mabwysiedig, yn ogystal â phrofiad gwaith yr oeddwn wedi ymgymryd ag ef yn swyddfa Comisiynydd Plant Cymru pan oeddwn yn 16 oed. Rwy’n frwd dros helpu eraill ac rwy’n...
Mae’r llyfr newydd hwn The Impact of Devolution in Wales: Social Democracy with a Welsh Stripe? golygwyd gan Jane Williams ac Aled Eirug, sy’n cynnwys pennod ar hawliau plant, yn taflu rhywfaint o oleuni ar y cwestiwn hwnnw. Mae’r gyfrol yn ystyried dau ddegawd o...
Mae sefydliadau hawliau dynol a hawliau plant ledled y DU wedi mynegi eu pryderon ynghylch cynigion Llywodraeth y DU i ddisodli Deddf Hawliau Dynol y DU 1998 (HRA 1998)[i] gyda Bil Hawliau. Cyhoeddwyd y Mesur Hawliau newydd yn swyddogol yn Araith y Frenhines ar 11...
Cyfeillion beirniadol – sbarduno newid i blant Ers datganoli, mae Cymru wedi bod yn dilyn agenda sy’n ceisio parchu a hyrwyddo hawliau dynol plant fel yr amlinellwyd yng Nghonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau’r Plentyn (CCUHP neu’r Confensiwn). Pam fod hyn yn...
Ar wythnos Iechyd Meddwl y Byd, ystyriwn y berthynas rhwng profiad plant a phobl ifanc o dlodi bwyd yng Nghymru, ac iechyd meddwl. Mae’r hawliau i gyd yn gysylltiedig ac yn perthyn i’w gilydd. Pa effaith allai peidio â chael hawl i ddigon o fwyd ei gael ar eich hawl i...
Nododd Senedd Gyffredinol y Cenhedloedd Unedig fod 27 Ionawr - dyddiad rhyddhad Auschwitz-Birkenau <http://www.auschwitz.org/en/> - yn ’Ddiwrnod Cofior Holocost Rhyngwladol <https://encyclopedia.ushmm.org/content/en/article/auschwitz>...
Mae Cynulliad Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig wedi datgan y bydd 24 Ionawr yn 'Ddiwrnod Rhyngwladol Addysg'. Nod y diwrnod hwn yw dathlu'r rôl y mae addysg yn ei chwarae mewn heddwch a datblygiad. Mae Erthyglau 28 a 29 o Gonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r...
Rhybudd cynnwys: anhwylderau bwyta Mae llyfrau’r awdur Jacqueline Wilson yn adnabyddus am fynd i’r afael â phynciau anodd, ac nid yw Girls Under Pressure yn wahanol. Mae wedi’i ysgrifennu o safbwynt Ellie, merch yn ei harddegau sy’n brwydro cryn dipyn gyda’r ffordd...
Ar 29 Tachwedd, bydd Cynulliad Iechyd y Byd yn cwrdd i drafod Cytuniad Rhyngwladol ar y Pandemig. Gan ddefnyddio’r gwersi a ddysgwyd o bandemig Covid-19, bydd y cytuniad (a fydd yn rhwymo’n gyfreithiol o dan gyfraith ryngwladol) yn cefnogi ymdrechion rhyngwladol i...
Mae miliynau o bobl ym mhedwar ban byd wrth eu bodd â’r nofel Matilda gan Roald Dahl, ac mae wedi cael ei gydnabod fel un o’r 30 nofel plant gorau erioed gan y School Library Journal! Wyt ti wedi ei ddarllen? Os nad wyt ti wedi gwneud hynny, efallai dy fod wedi...
Ydych chi erioed wedi meddwl am y negeseuon cudd y mae awduron yn ceisio eu rhannu, hyd yn oed yn ein hoff lyfrau plant? Wel, mae The Secret Garden gan Frances Hodgson Burnett yn canolbwyntio ar wella anableddau corfforol plant a’u hiechyd meddwl drwy ganolbwyntio ar...
Rhybudd sbarduno: hunanladdiad, iselder Oes gennych chi ddiddordeb mewn stori ddiddorol, gyda darlun realistig o faterion iechyd meddwl? Yna, fe ddylech chi ddarllen Orange Manga Japaneaidd yw Orange, wedi’i ysgrifennu a’i ddarlunio gan Ichigo Takano. Mae’r manga, a...
Mae newid yn yr hinsawdd yn cael effaith ddinistriol iawn ar hawliau plant. Mae Pwyllgor y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau’r Plentyn yn dweud mai newid yn yr hinsawdd yw’r ‘bygythiad mwyaf i iechyd plant ac mae’n gwaethygu gwahaniaethau iechyd’ a dywedodd Swyddfa’r...
Mae The Huge Bag of Worries gan Virginia Ironside yn adrodd hanes Jenny, merch hapus gyda mam a thad hyfryd, brawd mawr hoffus, ci o’r enw Loftus, ffrindiau gorau ac athro gwych yn yr ysgol. Ond yn ddiweddar, mae Jenny wedi dechrau poeni. Mae hi’n poeni am ei phwysau,...
Cynhelir Wythnos Genedlaethol Mabwysiadu 2021 rhwng y 18fed a'r 22ain o Hydref eleni. Mae'r wythnos yn gobeithio hyrwyddo gwell dealltwriaeth o fabwysiadu drwy safbwyntiau’r mabwysiadwyr a rhieni mabwysiadol. Gwneir hyn drwy glywed beth mae'n ei olygu iddyn nhw a sut...
Mae lefelau tlodi plant yn cynyddu. Mae tlodi’n llawer mwy na diffyg bwyd, ond un arwydd amlwg ei fod yn gwaethygu yw’r cynnydd yn nifer y plant sydd angen cymorth gan y Llywodraeth ac elusennau er mwyn cael digon o fwyd i’w fwyta. Y llynedd, dyrannodd y rhwydwaith...
Mae pandemig Covid-19 wedi cael effaith aruthrol, yng Nghymru, yn y DU, yn Ewrop ac ar draws y byd. Bu farw bron i 1.5 miliwn o bobl yn Ewrop oherwydd Covid-19 er bod yr ymchwil yn cadarnhau bod y marwolaethau ymhlith plant yn brin.[1] Er nad oes gymaint o...
Mae prydau ysgol am ddim ar gael i ddisgyblion cymwys yng Nghymru sy'n mynychu'r ysgol yn llawn amser. Os wyt ti'n cael prydau ysgol am ddim, wyt ti’n teimlo embaras neu'n wahanol i rai o dy ffrindiau? Dwyt ti ddim ar dy ben dy hun os wyt ti’n teimlo fel hyn. Yma,...
Mae effaith newid yn yr hinsawdd - gan gynnwys dadleoli a mewnfudo pobl - yn creu sialensiau amryfal mewn perthynas â hawliau plant. Yn fyd-eang, mae 20 miliwn o bobl o dan 15 oed wedi’u dadleoli’n fewnol - naill ai oherwydd gwrthdaro neu oherwydd trychinebau, neu...
Dros y flwyddyn ddiwethaf, mae prydau ysgol am ddim wedi dod yn destun trafod o bwys. O’r ymgyrch gan Marcus Rashford yn Lloegr i’r tair dadl fawr yn Senedd Cymru a’r holl erthyglau mewn cyfryngau print a chyfryngau ar-lein, mae’n ymddangos bod llawer o bobl yn trafod...
Gan yr Athro, Jane Williams Mae gan Gymru gyfreithiau arbennig ar ddatblygu cynaliadwy a hawliau plant. Sut mae'r meysydd polisi pwysig hyn yn cyd-fynd â'i gilydd? Yn ôl pob golwg, dylent atgyfnerthu ei gilydd. Mae hawliau plant yn cynnwys y gallu i fyw mewn...
Mae saith llyfr yng nghyfres Harry Potter, oes gennych chi ffefryn? Dwi’n meddwl eu bod nhw i gyd yn wych, ond dwi wrth fy modd â hipogriffs, felly fy ffefryn i yw’r trydydd llyfr. Os oeddech chi’n hoffi’r llyfr olaf, Harry Potter and the Deathly Hallows, gallwch...
Mae’r flwyddyn ddiwethaf wedi bod yn anodd i bawb oherwydd y pandemig Coronafeirws. Fodd bynnag, mae’r cyfnod hwn wedi bod yn arbennig o anodd i’r rheini sy’n ofalwyr ifanc. Amcangyfrifir bod tua 700,000 o ofalwyr ifanc yn y DU, gydag oddeutu 30,000 o ofalwyr o dan 25...
Peidiwch â gadael i’r teitl cyffrous eich twyllo! Mae Diamond YN blentyn acrobatig gyda doniau acrobatig hynod iawn. Fodd bynnag, nid yw hanes ei bywyd mor braf â hynny. Cafodd ei geni’n bumed plentyn i rieni tlawd a oedd wedi gobeithio cael bachgen. Ei henw iawn yw...
Mae Dear Martin gan Nic Stone yn adrodd hanes Justyce McAllister, dyn croenddu penderfynol 17 oed sy’n byw bywyd anodd, yn ei gymuned dlawd, sydd dan fygythiad gan droseddwyr drwy’r amser, ac yn yr ysgol lle mae mwyafrif llethol y disgyblion yn wyn. Er ei bod yn deall...
Mae The Boy in the dress gan David Walliams yn llyfr gwych. Mae’n dilyn hanes of Dennis, bachgen ifanc sy’n mwynhau pêl droed a rhaglenni teledu yn ystod y dydd ac sydd ar ôl cyfres o ddigwyddiadau, yn sylweddoli ei fod yn hoffi gwisgo ffrogiau. Mae ei ffrind yn...
Helo bawb! Gobeithio eich bod yn iach ac yn gwneud y gorau o’r haf er gwaetha’r amgylchiadau anodd diweddar. Yn gyntaf mi hoffwn ddiolch i chi am gymryd amser i ddarllen y blog hwn rwyf wedi’i ysgrifennu. Mae’n ymwneud â sawl mater sy’n agos iawn at fy nghalon ac...
Rwyf wedi darllen llyfr o’r enw The Best Possible Answer gan Katherine Kottaras, sy’n nofel ar gyfer oedolion ifanc. Er mai ffuglen yw’r llyfr, mae’r prif gymeriad Viviana yn canfod ei hun mewn sefyllfa fodern, sy’n real ac yn frawychus iawn. Pan fyddwch rhwng 13 a 17...
The Hunger Games, gan Suzanne Collins, yw un o’r llyfrau mwyaf llwyddiannus erioed a masnachfraint ffilm fwyaf proffidiol y 21ain ganrif. Mae’n dilyn stori Katniss Everdeen, sy’n enwebu ei hun fel Tribute pan mae ei chwaer, Prim, yn cael ei dewis i gystadlu yn yr...
Mae 'The Curious Incident of the Dog In The Night-Time’ gan Mark Haddon yn llyfr sy’n dilyn taith Christopher, bachgen 15 mlwydd oed sydd ag awtistiaeth. Pan fydd yn dod o hyd i gi ei gymydog wedi marw, mae Christopher yn mynd ati i ddatrys y dirgelwch am bwy oedd yn...
Mae The One Memory of Flora Banks gan Emily Barr, yn dilyn stori Flora Banks sy’n 17 oed ac heb gof byr dymor oherwydd amnesia anterograde. Nes i un parti ac un bachgen newid popeth, gall Flora ddim hyd yn oed cofio ei henw ond am ryw reswm mae hi'n cofio'r...
Dydy’r syniad o fod yn gyfrifol am frawd neu chwaer fach ddim yn annhebygol – a dweud y gwir, mae hyn yn gyfrifoldeb rheolaidd i’r rhan fwyaf o bobl ifanc. I rai plant, mae gwneud brecwast er mwyn i riant gael cysgu’n hirach, helpu brawd neu chwaer fach i wneud gwaith...
‘Harry Potter and the Deathly Hallows’, a gafodd ei ysgrifennu gan JK Rowling, ydy'r seithfed llyfr a’r llyfr olaf yng nghyfres Harry Potter. Mae Harry Potter yn fachgen sy’n cael gwybod ar ei ben-blwydd yn 11 oed ei fod yn ddewin, ac y bydd yn mynd i ysgol Hogwarts....
Dwi’n siŵr bod pawb yn gyfarwydd â chwedlau tylwyth teg. “Un tro”, “pawb yn byw yn hapus am byth”, ydy hynny’n canu cloch? Ro’n i’n meddwl y byddai. Er mai gwir gariad a hapusrwydd i'n harwyr hoff ydy diwedd y storïau hyn fel arfer, allwn ni ddim anwybyddu’r ffaith...
Mae stori ‘The Catcher in the Rye’, a gafodd ei hysgrifennu gan J.D. Salinger, yn dilyn hanes Holden, bachgen 16 mlwydd oed, wrth iddo ddatblygu o fod yn fachgen ifanc i fod yn oedolyn. Roedd y nofel yma’n ategu teimladau o fy mhlentyndod fy hun, fel y rhan fwyaf o...
Cyfeillgarwch. Ysgolion newydd. Gorbryder. Pynciau trwm ond daw eto haul ar fryn. Pe bai’n rhaid i fi grynhoi ‘The Perks of Being a Wallflower’ mewn cwpwl o eiriau, dyna fel y bydde ni’n gwneud. Mae’n llyfr sy’n codi ymwybyddiaeth o faterion anodd ond pwysig y mae’n...
Gan Amber Wassall Mae ‘Oliver Twist’ gan Charles Dickens yn stori am fachgen amddifad naw mlwydd oed sy'n rhedeg i ffwrdd o’r wyrcws ac fel prentis i ymgymerwr yn Llundain. Yn Llundain, mae’n cwrdd â Jack Dawkins sy’n cael ei adnabod hefyd fel yr ‘Artful Dodger’ ac yn...
Gan Rhiannon Smith Journey to the River Sea, gan Eva Ibbotson, oedd un o’m hoff lyfrau wrth dyfu i fyny. Enillodd y Wobr Aur yng Ngwobrau Llyfrau Smarties ac yn ail ar gyfer dwy wobr fawr arall. Mae fy nghopi personol ag ôl traul mawr arno wrth i ymyl y tudalennau...
Ydych chi wedi graddio mewn Cwrs Ymarfer Cyfreithiol, a gyda diddordeb mewn hawliau plant? Ymhen ychydig, byddwn yn recriwtio cyfreithiwr o dan hyfforddiant bydd yn arbenigo mewn hawliau plant, ar gyfer rôl sy’n dechrau yn Ionawr 2021. Mae’r swydd ddisgrifiad ar...
Cyn bo hir bydd smacio plant yng Nghymru yn cael ei wahardd (o 2022 ymlaen). Efallai eich bod wedi gweld hyn ar y newyddion yn gynharach eleni pan gyhoeddwyd y newid hwn yn y gyfraith yng Nghymru. Felly pam bod y gyfraith yn newid yng Nghymru a pha wahaniaeth fydd hyn...
Cynhelir Diwrnod Rhyngwladol Prydau Ysgol ar 12fed Mawrth. P’un a yw’n cyfeirio at bump, neu hyd oed saith y diwrnod, mae maint y siwgr mewn bwydydd sy’n cael eu galw yn rhai iach, neu’r wybodaeth faethol a ddangosir ar y wybodaeth côd lliwiau ar fwyd yr ydym yn ei...