Dydw i ddim yn cael gwneud rhywbeth

Yn ogystal â’r cyfyngiadau ar werthu rhai nwyddau, fel na allwch chi ond prynu rhai pethau pan fyddwch chi dros ryw oedran, mae cyfyngiadau oedran ar rai gweithgareddau a gwasanaethau hefyd. Gallai’r rhain gynnwys pethau fel reidiau mewn parciau thema, neu gael cyfrif cyfryngau cymdeithasol. Bydd yn dibynnu ar yr hyn rydych chi eisiau ei wneud neu pa wasanaeth rydych chi eisiau ei ddefnyddio, ond fel arfer mae’r cyfyngiadau yno i’ch diogelu rhag niwed. Weithiau, bydd cyfyngiadau oedran yn cael eu gosod ar weithgareddau i ddiogelu pobl eraill hefyd.

Oes. Fel arfer, mae’n rhaid i’r bobl sy’n darparu gwasanaethau adael i bawb ddefnyddio’u gwasanaethau’n gyfartal, ond mae ganddyn nhw hawl i drin pobl yn wahanol ar sail oedran. Efallai na fydd rhai gweithgareddau’n gwneud niwed ‘corfforol’ i chi – chewch chi ddim eich brifo’n gorfforol os ydych chi o dan yr isafswm oedran – ond efallai y byddant yn effeithio’n emosiynol neu’n feddyliol arnoch. Gallai hyn gynnwys gwylio ffilm sydd i fod i oedolion.

Efallai y bydd rhesymau diogelwch sy’n golygu na chewch chi wneud rhywbeth oherwydd eich taldra neu eich pwysau. Efallai y bydd yn rhaid i’ch taldra neu eich pwysau fod yn iawn er mwyn eich cadw’n ddiogel wrth wneud rhywbeth. Mae rhai gweithgareddau i blant iau na fyddwch yn cael eu gwneud am eich bod yn rhy dal neu’n rhy drwm.

Ddylech chi ddim cael eich atal rhag gwneud rhywbeth am eich bod yn gwisgo sbectol, ond weithiau bydd rhai pethau nad ydych yn gallu eu gwneud os ydych yn gwisgo sbectol. Yn dibynnu pam rydych chi’n gwisgo sbectol, gallai hyn gyfrif fel gwahaniaethu ar sail anabledd. Os oes rheswm diogelwch da pam na allwch wisgo eich sbectol wrth wneud y gweithgaredd, mae’n bosib y bydd y sefydliad yn cael gwneud hyn. Efallai y bydd cyfyngiadau eraill ar eich gallu i ddefnyddio gwasanaeth os ydych chi’n defnyddio cadair olwyn neu ryw offer arall i’ch helpu o ddydd i ddydd. Cewch wybod mwy am gael eich trin yn annheg pan fyddwch eisiau defnyddio gwasanaeth yma.

Gweithgareddau antur Efallai y bydd yn rhaid i chi fod wedi cyrraedd rhyw oed penodol i wneud rhai gweithgareddau antur fel abseilio neu hwylio. Bydd yn dibynnu a ydych yn mynd i wneud y gweithgaredd gyda sefydliad neu fel grŵp preifat gyda rhywun rydych yn ei adnabod sydd ddim yn cael ei dalu am y daith. Bydd yn rhaid i sefydliad sy’n mynd â phlant i wneud gweithgareddau antur feddwl yn ofalus am beth yw’r gweithgareddau ac a ydynt yn ddiogel i blant o oedran penodol.

Efallai na fydd rhai sefydliadau’n gallu cael yswiriant ar gyfer rhai gweithgareddau, a gallent fod yn torri’r gyfraith drwy adael i rywun wneud gweithgaredd sydd ddim yn ddiogel iddynt.

Reidiau yn y ffair Mae cyfyngiadau ar rai reidiau ffair o ran taldra, ac weithiau o ran pwysau hefyd. Bydd y rhain yno i’ch cadw’n ddiogel. Mae cyfyngiadau taldra’n cael eu gosod fel arfer er mwyn gwneud yn siŵr na fyddwch yn cael eich brifo yn ystod y reid. Yn aml, mae’r harneisiau i’ch cadw’n ddiogel wedi’u cynllunio i’ch cadw’n ddiogel pan fyddwch chi dros ryw daldra penodol, neu o dan ryw bwysau. Fydd rhai reidiau, sydd wedi’u cynllunio i blant iau, ddim yn ddiogel nac yn briodol os ydych chi’n dalach.

Ffilmiau a gemau cyfrifiadurol Mae ffilmiau a gemau cyfrifiadurol yn cael eu rhannu’n gategorïau oedran o dan y gyfraith er mwyn gwneud yn siŵr mai dim ond pobl sy’n ddigon hen i’w deall yn iawn, ac yn ddigon hen fel na fydd yr hyn maen nhw’n ei weld yn peri gofid iddynt nac yn dylanwadu arnynt, sy’n cael eu gweld neu eu chwarae.

Cyfryngau cymdeithasol Does dim cyfraith ynglŷn â pha mor hen mae’n rhaid i chi fod i gael cyfrif cyfryngau cymdeithasol, neu gyfeiriad ebost, ond mae’n bosib y bydd gan wahanol lwyfannau cyfryngau cymdeithasol a darparwyr ebost isafswm oedran ar gyfer cael cyfrif.

I gael gwybod am wasanaethau eraill, a nwyddau y mae’r gyfraith yn gosod cyfyngiad oedran arnynt, ewch i’n hadran ‘Pryd gaf i…?

Yr Awdurdod Lleol sy’n gyfrifol fel arfer am wneud yn siŵr bod cyfyngiadau oedran cyfreithiol yn cael eu parchu. Yr Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch sy’n gyfrifol am wneud yn siŵr bod gweithgareddau antur yn cael eu cynnal yn ddiogel, hyd yn oed os nad oes cyfyngiad oedran penodol ar y gweithgaredd. Mae’r sefydliadau hyn yn awyddus i sicrhau nad yw’r bobl neu’r busnesau sy’n darparu gwasanaethau’n gadael i rywun sy’n rhy ifanc wneud y gweithgaredd.

Os nad oes cyfraith, ond bod sefydliad yn gosod cyfyngiad oedran, neu gyfyngiad arall, am reswm da, bydd gan y sefydliad hwnnw ei ffordd ei hun o ymdrin â hynny.

Eich rhieni sy’n gyfrifol am ofalu amdanoch a gwneud yn siŵr eich bod yn cael eich diogelu rhag niwed. Os na ddylech wneud rhywbeth nes eich bod yn cyrraedd oedran penodol, dylai eich rhieni neu pwy bynnag sydd â chyfrifoldeb rhiant amdanoch barchu hynny.

Os daw rhywun i wybod nad ydych yn ddigon hen, mae’n debyg na fyddant yn gadael i chi barhau â’r gweithgaredd. Os ydych chi eisoes yn gwneud y gweithgaredd, efallai y byddant yn stopio ac yn gofyn i chi adael – ond mae’n rhaid iddyn nhw wneud yn siŵr y byddwch yn ddiogel.

Os oes perygl ynghlwm wrth y gweithgaredd, mae’n rhaid i’r unigolyn neu’r sefydliad sy’n darparu’r gwasanaeth ddweud yn glir iawn beth yw’r rheolau a’r peryglon. Os bydd sefydliad yn gadael i chi wneud rhywbeth pan nad yw’n glir na fyddai hynny’n briodol i rywun eich oedran chi, gallai fod yn torri’r gyfraith, a gallai gael ei erlyn. Hyd yn oed os nad yw’n cael ei erlyn am dorri’r gyfraith, gallai fod wedi bod yn esgeulus os byddwch chi’n brifo.

Gan amlaf, cyfrifoldeb yr unigolyn neu'r sefydliad sy’n darparu’r gwasanaeth yw gwneud yn siŵr mai dim ond pobl sy’n ddigon hen i ddefnyddio’r gwasanaeth sy’n gwneud hynny. Nhw sy’n gyfrifol am wneud yn siŵr bod pobl sy’n defnyddio’u gwasanaeth yn ddiogel. Os oedd eich rhieni neu pwy bynnag sy’n gofalu amdanoch yn gwybod nad oeddech yn ddigon hen, a’u bod wedi eich rhoi mewn perygl, efallai drwy ddweud eich bod yn ddigon hen i wneud rhywbeth pan nad oedd hynny’n wir, mae’n bosib y byddant yn destun ymchwiliad. Mae’n debyg na fyddai hyn ddim ond yn digwydd pe byddech yn cael eich brifo o ganlyniad.